Van privacy tot augmented reality: een kijkje naar de digitale toekomst
Overal om ons heen zien we de wereld digitaal worden. Ook digitalisering van het leerproces is in ontwikkeling. We zien bijvoorbeeld apps oppoppen die kinderen op een interactieve manier laten leren. Vaak op hun eigen niveau. De vorderingen worden bijgehouden in overzichtelijke dashboards. Denk aan apps als de tafeltrainer, Topomania of Taalzee. Inmiddels zien we ook dat de resultaten van kinderen direct inzichtelijk zijn voor ouders. Dat kan heel handig zijn, maar is het niet altijd. De digitale transformatie biedt enerzijds kansen aan scholen om maatwerk te bieden en om transparant te zijn. Tegelijkertijd levert het ook de nodige vragen op. Kennisnet neemt je graag mee in aantal ontwikkelingen waar je mogelijk nu al mee te maken hebt. Of waar je in ieder geval morgen zeker mee te maken krijgt in het onderwijs.
Digitalisering van de leerprocessen vraagt om een andere kijk
Anders kijken naar leerling-ontwikkeling door technologie betekent ook anders kijken naar de wijze waarop het onderwijsproces is ingericht. Digitaal leren en toetsen biedt een enorm potentieel aan wezenlijke verrijking van het onderwijs, maar de ketting is zo sterk als de zwakste schakel. Wij adviseren scholen goed te kijken naar de balans tussen mensen en techniek, tussen ICT-infrastructuur en het krijt en tussen bestuursambitie en onderwijspraktijk. Alleen dan werken we met zijn allen, digitale instrumenten en mensen, aan een duurzame ontwikkeltoekomst voor onze leerlingen.
Augmented reality
Suggesties voor verder leren worden ook steeds levensechter. Met behulp van augmented reality (AR) technologie zijn we bijvoorbeeld al in staat om simulaties te presenteren. Vliegende virtuele vlinders, vulkanen die uitbarsten, het oefenen van gesprekjes op basis van referentieniveaus, tot het “virtueel” snijden van groente of fruit. Dit alles vraagt, naast het goed kunnen beheersen van de knoppen, ook een zekere mate van curriculumbewustzijn. Wat moet er geleerd worden, welke doelen of referentieniveaus horen bij de digitale leerarrangementen en wanneer zijn we in staat resultaten goed te duiden en te beoordelen? Daarnaast: als een leerling onder een ander account inlogt en oefent, zijn de resultaten vanzelfsprekend niet meer goed bruikbaar. Iets om rekening mee te houden.
Leergegevens in een dashboard
Veel digitale leermiddelen werken inmiddels met dashboards waarin de resultaten van leerlingen gepresenteerd worden. Deze verscheidenheid aan resultaten zegt iets over of leerlingen de lesstof beheersen en zelfs iets over de leergroei van een leerling. Een fijne ontwikkeling van deze dashboards is dat het leerkrachten handvatten geeft om gerichter interventies uit te voeren per individuele leerling: feedback en suggesties voor een vervolg van het leerproces.
Kunstmatige intelligentie
Een andere ontwikkeling is de opkomst van Artificial Intelligence, AI. Ook wel bekend als kunstmatige intelligentie of het werken met afgeleide algoritmen. Dit maakt oefenen op niveau mogelijk en het maakt het automatiseren van leerprocessen makkelijker. We zien we al veel adaptieve software in de klaslokalen. Deze software voegt allemaal op een eigen manier adaptiviteit toe en is nu nog redelijk voorgeprogrammeerd. De nieuwe generatie software leert op basis van de input van leerlingen en is in staat om fouten van kinderen te herkennen en remediërende leerarrangementen samen te stellen. Het zal niet lang meer duren of ook het onderwijs kent zijn eigen digitale en persoonlijke assistenten.
Privacy
Doordat leren steeds specifieker op de individuele leerling is gericht, ze her en der inloggen én we de handelingen soms al realtime kunnen volgen, ontstaat er een hele berg aan informatie over de leerling. Met het oog op privacy is het van belang je af te vragen: van wie zijn de leergegevens en hoe gaan we daarmee om? De opslag van leerlinginformatie in allerlei systemen leidt ertoe dat vragen omtrent privacy en eigenaarschap steeds belangrijker worden. Op het schoolplein gaat de discussie over privacy voornamelijk nog over foto’s van leerlingen die op de website of op Facebook worden geplaatst. Maar de volgende stap is dat scholen en ouders samen moeten bepalen welke applicaties allemaal inzicht mogen hebben in de resultaten van de leerlingen.
