Superkleine school binnen een wereldwijde organisatie: ‘Op zestien leerlingen hebben we veertien docenten’

In welk opzicht organiseren jullie het onderwijs anders dan we in Nederland gewend zijn?

“Onze organisatie is opgedeeld in regio’s, waarbij wij in de EU-regio zitten. Op het vasteland van Europa zijn er elf scholen. Om je een beeld te geven: in Nederland hebben we maar zestien leerlingen, in Duitsland om en nabij de 120. Zo hebben we wereldwijd 125 scholen met in totaal zo’n 9.000 leerlingen en 2.000 werknemers. Bij elkaar opgeteld is dat dan weer een grote organisatie.”

“Binnen Europa heeft elke school een andere status. Wij zijn een B3-school. Dat wil zeggen dat we niet door de overheid worden bekostigd maar wel onder toezicht van de inspectie staan. We voldoen aan alle regels, maar nemen zelf niet het eindexamen af; onze leerlingen doen staatsexamen. In Duitsland is het weer anders geregeld. Daar zijn we ook een privéschool, maar worden we wel door de staat bekostigd. En in Denemarken zijn we een studiecentrum, omdat we daar geen school mogen heten. Zo zijn er in elk land andere regels waar onze scholen zich aan moeten houden. Maar op een niveau daarboven vindt er veel internationale samenwerking plaats.”

Kun je daar voorbeelden van geven?

“Een mooi voorbeeld is MAP Skills, de manier waarop we Engels en wiskunde toetsen. Dat is een programma waar wereldwijd 9 miljoen leerlingen aan meedoen en in het kader daarvan krijgen ze skills-lessen. Denk aan leren presenteren of het maken van een podcast. Die lessen worden gegeven door docenten uit heel Europa.”

“We zijn ook aan het kijken hoe we op Europees niveau ons lesmateriaal kunnen stroomlijnen. Dat gaat bij Nederlands en maatschappijleer natuurlijk niet lukken en bij geschiedenis slechts in beperkte mate. Maar op het gebied van wiskunde en Engels zou dat bijvoorbeeld wel kunnen.”

“Leerlingen komen samen in Zoom, terwijl de docent in Zwitserland, Italië of Frankrijk zit.”

Maarten de Beer, OneSchool Global

“Daarnaast hebben we een overkoepelend Career Advancement Program. In de laatste jaren van hun opleiding volgen leerlingen een programma ter voorbereiding op het werkende leven. Veel van onze leerlingen gaan niet studeren, maar direct werken en daarnaast cursussen volgen. Wij proberen life ready students af te leveren, die een meeting kunnen opzetten, een pitch kunnen geven, in Excel kunnen werken, een telefoongesprek kunnen voeren in het Duits, Frans en Engels. Onze leerlingen zijn daar goed in omdat we zo internationaal georiënteerd zijn. Voor dit soort vakken, die buiten het Nederlandse curriculum vallen, hebben we een Europese kalender. Leerlingen komen dan samen in Zoom, terwijl de docent in Zwitserland, Italië of Frankrijk zit.”

Jullie vallen, net als reguliere scholen, onder toezicht van de Inspectie van het Onderwijs. Merk je dat die kritscher kijkt naar een kleine, particuliere school als die van jullie?

“In 2010 zijn we goedgekeurd als B3-school en onlangs is de inspectie weer langs geweest. Dat is natuurlijk altijd spannend, maar ik moet eerlijk zeggen dat het helemaal niet zo eng is als ik had verwacht. We werken eigenlijk juist heel constructief samen.”

“Laatst hadden we bijvoorbeeld een conferentie met B3-scholen en de inspectie over het staatsexamen. Dat gebeurt op een heel open manier; ze vragen dan ook hoe onze leerlingen het ervaren. Dan kunnen we bijvoorbeeld aangeven dat die het lastig vinden dat ze vanuit het Westland helemaal naar Ede moeten voor het examen. Het is fijn om dat te kunnen delen met de inspectie.”

“Weet je waar ze wel heel kritisch op zijn? Bevoegdheden. Daarom ben ik zo blij dat al onze docenten bevoegd zijn. Dat is een uitdaging, want je zoekt toch mensen voor kleine baantjes. Op onze zestien leerlingen hebben we veertien docenten. Daar zitten docenten tussen die twee, drie of vier uur les geven.”

Hoe lukt het je om voor die paar uur per week toch docenten te strikken

“Ik denk door alle aandacht die ze aan leerlingen kunnen geven. Dat is op een reguliere school onmogelijk. Zelf heb ik al eerder een periode in het particuliere onderwijs gewerkt, met groepen van zes leerlingen. Toen ik weer terugkeerde naar het reguliere onderwijs, voelde ik me zo’n slechte docent. Ineens weer zo’n groep van dertig leerlingen. Ik wist niet meer waar ze stonden, wat ze nodig hadden. Het heeft me jaren gekost om daar weer een modus in te vinden. Op dit moment telt onze grootste groep drie leerlingen. Dan weet je precies waar ze behoefte aan hebben.”

“Ik moet wel zeggen dat zo’n kleine groep ook uitdagingen met zich mee kan brengen. Bijvoorbeeld bij groepswerkvormen, zoals een practicum of een ontwerpopdracht. Dat is lastig als je twee leerlingen in de klas hebt, of zelfs maar één. Dan zoeken we naar mogelijkheden om binnen Europa de samenwerking aan te gaan. Zo doet een van onze lone learners volgend jaar een science challenge met een leerling in Zwitserland.”

“Het is voor ons ook zaak om het onderwijsniveau extra goed te bewaken. Met één, twee of drie leerlingen is het gevaar dat je het niveau aanpast aan de leerling. Toetsing is daarbij belangrijk, ja. Meestal gebruiken we methodetoetsen of toetsen van reguliere scholen waarmee we samenwerken. Want het is heel lastig om iemands niveau objectief te kunnen bepalen als je maar een paar leerlingen hebt.”

Tot slot: aan wie mogen we het stokje doorgeven?

“Aan Leonie Drabbe. Zij was directeur van het ‘s Gravendreef College en is onlangs toegetreden tot het bestuur. Ik ben benieuwd hoe ze die wisseling van rol ervaart.”