Een nieuwe school starten: ‘Zes jaar lang doe je telkens een leerjaar voor het eerst’

Descart, dat staat voor design, science & art, is ontstaan vanuit het St-Gregorius College. De aanleiding was niet zo leuk, vertelt Hedda: “Om allerlei redenen kreeg het Gregorius steeds minder aanmeldingen. Niet eventjes een dip, maar jaar op jaar. Gelukkig was er genoeg veerkracht en het vermogen om een andere koers te varen: onder het bestaande BRIN met een nieuw schoolconcept beginnen, met een nieuwe naam en nieuw logo.”

“Terwijl de oude school werd afgebouwd, hebben we Descart opgebouwd. In het schooljaar 2020/2021 hadden we op Descart al meteen zes klassen, een jaar later dertien, het jaar erop 22. Descart is ontstaan uit noodzaak, maar er zit een hoop energie en plezier achter. De situatie gaf ons carte blanche om een heel nieuwe visie neer te zetten die past in het huidige tijdsgewricht. Een aantrekkelijke school, waar leerlingen in Utrecht naartoe willen en die past bij wat leerlingen tussen de twaalf en achttien nu nodig hebben.”

“Toen we vanuit het niets zes klassen aan aanmeldingen kregen, hebben we letterlijk met het hele team de polonaise gedanst.”

Hedda Magnus, Descart

Hoe doe je dat, een nieuwe school starten? Waar begin je? En waar staan jullie nu?

“Het begon in 2018 met ideeën verzamelen, mensen betrekken. Visiestuk op visiestuk schrijven; een eindeloos proces van revisies. Dat vraagt een bizarre hoeveelheid doorzettingsvermogen, want niks gaat vanzelf en alles moet in detail uitgedacht worden.”

“Het jaar daarop stond in het teken van het overbrengen van onze visie op groep 8-leerlingen en hun ouders; zorgen dat er kinderen naar je school willen komen. Want als niemand zich inschrijft, heb je het allemaal voor niks gedaan. Toen we in 2020 vanuit het niets zes klassen aan aanmeldingen kregen, hebben we letterlijk met het hele team de polonaise gedanst. We waren door het dolle heen dat we dit mochten gaan beginnen.”

“Gelukkig heb ik een sterk team kunnen verzamelen. De eerste jaren was het team nog klein, maar inmiddels hebben we ook een echte, brede schoolleiding. Niemand uit de schoolleiding zit in een groef vast, van: ‘zo hebben we het altijd al gedaan’. We denken alleen maar in kansen. Wat zou nu het beste zijn? Dat is erg leuk.”

“Nu zijn we ruim zes jaar verder. Er zijn nog steeds uitdagingen, maar ik heb niet meer het gevoel dat we nog maar moeten zien of het aanslaat. Die fase zijn we voorbij. Ik durf er eindelijk in te geloven dat we de komende minstens vijftig jaar deze school zullen zijn.”

Je hebt het over uitdagingen. Kun je daar voorbeelden van geven?

“Het starten van een school betekent dat je elk jaar weer een volgend leerjaar voor het eerst doet. Na twee jaar aan voorbereiding ben je dus nóg zes jaar lang een nieuwe school aan het oprichten, totdat je alle leerjaren een keer hebt gehad. En dan ben je er nog steeds niet, want dan ga je bijschaven. Elk jaar zijn we aan het evalueren, bijstellen, vernieuwen. Dat is een van de grote uitdagingen, dat het een heel láng proces is.”

Wat vraagt dat van jou als schoolleider?

“Dat ik ver vooruit moet blijven kijken. Dat geldt voor elke schoolleider, maar als je een nieuwe school opricht is het nog belangrijker. Dat beschouw ik echt als mijn rol.”

“We hebben dit jaar driehonderd nieuwe leerlingen en dertig nieuwe collega’s. Het eerste jaar hadden we zes eerste klassen, nu tien. Dus in dat eerste jaar heb ik me al afgevraagd of de dingen die we doen óók kunnen voor tien klassen. En zet je dingen wel op papier? Zodat je vast iets hebt liggen voor volgend jaar?”

“Veel gaat goed, maar af en toe zijn er ook dingen die stroef lopen omdat we ze voor het eerst doen. Dan is het zaak om de rust te bewaren. Sommige dingen zouden we in de waan van de dag het liefst binnen drie weken willen fiksen. In plaats daarvan kun je ook zeggen: laten we kijken hoe we het over een jaar en drie weken gaan doen. Het is oké als het de eerste keer niet perfect gaat.”

“De praktijk is trouwens ook dat de leerlingen van de eerste lichting, onze huidige vijfdeklassers, een enorme drive tonen om de school mee vorm te geven. Ze zijn de dragende kracht van veel commissies en waren als hoofdact aanwezig bij de officiële opening van het gebouw.”

Tot slot: aan wie mogen we het stokje doorgeven?

“Aan Ellis Stevens van het Panora Lyceum in Doetinchem. Zij bestaan precies zo lang als wij en in de beginjaren hadden we veel contact, over praktische kwesties en om elkaar te inspireren.”

Een nieuwe school starten (deel 2): ‘Wij vinden dat de uitkomst van summatieve toetsmomenten nooit een verrassing mag zijn’

Nieuwsgierig naar de rol van toetsing binnen het nieuwe onderwijsconcept van Descart? Volgende week verschijnt deel twee van dit interview, met afdelingsleider Caroline Verlee.

Meer interviews met schoolleiders in het VO

Hedda Magnus is de 26^e die het stokje in handen kreeg.

Nieuwsgierig naar haar voorgangers? Lees hier alle interviews.