Vernieuwde ontwikkellijnen in het IEP LVS

Ontwikkellijnen in het kort…

Wat zijn ontwikkellijnen?
De Ontwikkellijn 2F/1S is een indicatie per vaardigheid in hoeverre de leerling op koers is richting het 2F/1S-niveau. Deze lijn wordt getoond vanaf leerjaar 3. Je gebruikt deze lijn voor alle leerlingen in leerjaar 3 t/m 5, want in leerjaar 3 t/m 5 leg je met de SLO-doelen de basis voor zowel 1F als 2F/1S. Vanaf leerjaar 6 heb je ook de mogelijkheid om een indicatie te krijgen in hoeverre de leerling zich ontwikkelt richting het 1F-niveau, met behulp van de Ontwikkellijn 1F.

Waarom ontwikkellijnen?
Als school heb je de ambitie om alle leerlingen uit te laten stromen op het 1F-niveau. Daarnaast heb je de ambitie om zoveel mogelijk leerlingen uit te laten stromen op het streefniveau 2F bij taal en 1S bij rekenen. Met deze bagage kunnen ze namelijk een goede start maken in het voortgezet onderwijs. Om ervoor te zorgen dat je tijdig kunt bijsturen en je onderwijsaanbod af kunt stemmen op het niveau en de behoefte van de leerlingen, wil je de ontwikkeling van de leerlingen richting deze uitstroomniveaus goed volgen. Dat doe je met behulp van de ontwikkellijnen.

Hoe komen de ontwikkellijnen tot stand?
In schooljaar 2021-2022 hebben we de ontwikkellijnen 1F en 2F/1S toegevoegd aan het IEP LVS. We hebben toen vanuit de eindtoetsdata berekend hoe leerlingen zich ongeveer ontwikkelen in de jaren voorafgaand aan de IEP Eindtoets, wanneer zij op de IEP Eindtoets het 1F/2F/1S-niveau behaalden.

Op basis van jullie feedback en onze eigen bevindingen hebben we aanpassingen gedaan en een ontwikkellijn toegevoegd voor leerlingen die uitstromen richting praktijkonderwijs. Hieronder lees je wat er is veranderd.

Ontwikkellijn 2F/1S voor leerjaar 3-4-5-6a

De ontwikkellijn 2F/1S is in leerjaar 3 t/m 5 gebaseerd op het behalen van de SLO-doelen: in periode I de a-doelen, in periode II de b-doelen. Bijvoorbeeld: de verwachting is dat leerlingen het 4a-niveau behalen in de eerste periode van leerjaar 4. De bijbehorende ontwikkelscore is 24 (zie onderstaande tabel).
Voorheen liep deze ontwikkellijn lineair op via de drempelscore van het a-niveau in januari en naar de drempelscore van het b-niveau in juni. Dit was onduidelijk, want als je dan iets eerder of juist iets later toetst, is de lijn alweer op weg naar een andere ontwikkelscore dan die hoort bij het a- of b-niveau.

Vanaf nu lopen de ontwikkelscores van de 3a tot en met 5b-toetsen (6a bij rekenen) trapsgewijs op. Het maakt nu voor je analyse niet meer uit of je in oktober of in januari toetst; met een score van 24 in de eerste periode volgen de leerlingen de 2F/1S-lijn en dat zie je terug met behulp van de Ontwikkellijn 2F/1S. Logischerwijs hebben de leerling in de periode eind januari/februari meer kans om het a-niveau te halen, omdat het onderwijs op deze leerdoelen dan volledig is aangeboden.
Je gebruikt deze lijn voor alle leerlingen in leerjaar 3 t/m 5, want in leerjaar 3 t/m 5 leg je met de SLO-doelen de basis voor zowel 1F als 2F/1S.

NB. De schooloverzichten (dwarsdoorsnede en trendanalyse) zijn t/m schooljaar ’23-’24 gebaseerd op de lineaire ontwikkellijn 2F/1S in de middenbouw. Deze ontwikkellijn loopt nu trapsgewijs op. Houd hier rekening mee wanneer je verschillende schooljaren met elkaar vergelijkt.

Marge toegevoegd en eindpunt veranderd

Slechts een indicatie – marge toegevoegd
Zoals eerder benoemd, zijn de ontwikkellijnen slechts een indicatie en een hulpmiddel om te zien of leerlingen ongeveer op koers zijn om het uitstroomniveau te halen. Daarnaast is de toets slechts een momentopname en verloopt de ontwikkeling van een leerling nooit zo lineair als deze lijn weergeeft. Om deze nuance duidelijk weer te geven, hebben we een marge aan de lijnen toegevoegd van 3 ontwikkelscorepunten boven de ontwikkellijn en 3 ontwikkelscorepunten onder de ontwikkellijn. Zo kun je zelf bij het analyseren zien of leerlingen nog binnen de bandbreedte scoren en dus toch nog steeds op koers zijn voor het behalen van de referentieniveaus.

NB. De berekening voor boven- of onder de norm is niet veranderd. De lijn wordt daarvoor nog steeds als grens aangehouden.

Eindpunt = doorstroomtoets
Ook hebben we het eindpunt, het punt waarop de lijnen de referentieniveaus kruisen, aangepast. Het eindpunt was t/m schooljaar ’23-’24 de eindtoetsafname in april. Nu de eerste doorstroomtoets is geweest, hebben we de lijnen opnieuw berekend en eindigen de ontwikkellijnen nu op het doorstroomtoets moment in februari (we hebben hiervoor 1 maart aangehouden).

Ontwikkellijn 5b (pro)

Voor de leerling die al in 3 t/m 5 een eigen leerlijn volgt, verwacht je een andere ontwikkeling. Je stelt je ambitie bij op individueel niveau, bijvoorbeeld met een OPP. Inhoudelijk werkt de leerling voor uitstroom op 5b-niveau in leerjaar 3 t/m 8 aan de SLO-leerdoelen. De verwachting is dat de leerling elk jaar ongeveer evenveel groei laat zien. In het IEP LVS kun je daarom vanaf nu de leerling volgen met de Ontwikkellijn 5b; de gemiddelde ontwikkeling richting het verwachte uitstroomniveau (50% LR) voor uitstroom richting praktijkonderwijs (pro). Je zet deze lijn voor een individuele leerling per vaardigheid aan in de voortgangsgrafiek, als je er bewust voor hebt gekozen om de leerling (voor een vaardigheid) een eigen leerlijn te laten volgen. Ook deze nieuwe ontwikkellijn hebben we voorzien van de marge van 3 ontwikkelscore punten boven en 3 ontwikkelscorepunten onder de lijn.

NB. Deze lijn is alleen bedoeld om voor een individuele leerling te gebruiken. Deze lijn is niet zichtbaar op groepsniveau en niet bruikbaar als norm in andere overzichten.