Afgelopen schooljaar kende een nieuwe situatie voor de doorstroomtoetsen:
- De doorstroomtoets werd eerder afgenomen (in februari i.p.v. april)
- De centrale en veranderde normering door het CvTE
- De verplichte bijstelling wanneer het toetsadvies hoger was dan het voorlopig schooladvies
Nadat de resultaten bekend waren, hoorden we wisselende geluiden vanuit de scholen: de resultaten van de doorstroomtoetsen waren naar verwachting en van andere scholen hoorden we dat de resultaten van sommige leerlingen anders uitvielen dan verwacht. De afgelopen maanden is er door het CvTE onderzoek gedaan om een landelijk beeld te geven van de resultaten van de gegeven schooladviezen, behaalde referentieniveaus en toetsadviezen.
Rapportage CvTE
Het CvTE heeft het landelijk beeld van de doorstroomtoets 2024 gedeeld, fijn dat dit er nu is. Het landelijke beeld laat zien hoe de gemiddelde score van leerlingen is op de referentieniveaus en welke toetsadviezen de leerlingen gemiddeld gehaald hebben. Je kan goed zien dat we met de IEP Doorstroomtoets goed aansluiten op het landelijk gemiddelde; we zitten dicht tegen de landelijke percentages aan, zoals je van IEP mag verwachten. We lichten hiervan een paar voorbeelden toe.
Referentieniveaus
Als we kijken naar de percentages behaalde referentieniveaus op de IEP Doorstroomtoets t.o.v. het landelijk beeld, dan zien we dat IEP grotendeels aansluit op de landelijke percentages (soms iets lager, soms iets hoger). Bij rekenen 1S is het percentage bij digitaal duidelijk lager dan bij papier. Dit kregen we ook terug van onze scholen. Hier hebben we uiteraard grondig analyse naar gedaan en ook al verbeteringen doorgevoerd, daar komen we later in dit artikel op terug.
Toetsadviezen
Als we kijken naar de percentages behaalde toetsadviezen op de IEP Doorstroomtoets t.o.v. het landelijk beeld, dan zien we ook dat IEP aansluit op de landelijke percentages (soms iets lager, soms iets hoger). Bij de hogere adviezen is het percentage bij digitaal lager dan bij papier (waardoor er meer lagere adviezen zijn dan bij papier). Dit kunnen we deels verklaren door verschillen in populatie, anderzijds door het lagere percentage 1S bij rekenen. Het onderdeel rekenen weegt voor het bepalen van het toetsadvies het zwaarst mee.
Verplicht bijstellen
Sinds dit schooljaar geldt een verplichte bijstelling: wanneer het toetsadvies hoger is dan het voorlopig schooladvies. Jaarlijks evalueren wij uiteraard ook zelf onze resultaten, dit doen we zowel intern als extern via een enquête met onze IEP-scholen. We hebben extra gekeken naar de aansluiting van de voorlopige schooladviezen met onze toetsadviezen. Hiervoor hebben we resultaten van voorgaande jaren toegevoegd, zie tabel 3. Je ziet dat het percentage heroverwegingen nagenoeg gelijk blijft kijkend naar de papieren IEP Doorstroomtoets 2023. Het aantal hogere toetsadviezen is bij de digitale variant van de IEP Doorstroomtoets wat minder dan in 2023. Hier hebben we uiteraard al grondig analyse naar gedaan en ook al verbeteringen doorgevoerd, daar komen we later in dit artikel op terug.
IEP Doorstroomtoets 2025
We hebben grondige analyses gedaan en opvallendheden onderzocht. De inzichten die we verkregen hebben vanuit de IEP Doorstroomtoets 2024 gebruiken we om verbeteringen door te voeren voor de IEP Doorstroomtoets van 2025.
Uit de analyses en de enquête met onze IEP-scholen is gebleken dat met name rekenen 1S van de digitale toets als moeilijk is ervaren door de leerlingen. Naast een aantal externe factoren, zagen we dit jaar inhoudelijk enkele verschillen tussen digitaal en papier.
De samenstelling van de papieren IEP Doorstroomtoets gebeurt al jarenlang op basis van dezelfde toetsmatrijs. De toetsmatrijs van de digitale IEP Doorstroomtoets is niet volledig gelijk aan die van de papieren IEP Doorstroomtoets. Dat kan ook niet voor 100%, want de digitale toets is een adaptieve toets. Voor 2025 hebben we de toetsmatrijs voor digitaal zo optimaal mogelijk in lijn gebracht met papier. Dat is fijn, want onze papieren IEP Doorstroomtoets laat al 10 jaar betrouwbare resultaten zien.
Wat hebben we aangepast:
- De digitale IEP Doorstroomtoets bevatte in 2024 meer open vragen dan de papieren variant. De papieren variant heeft meer gesloten vragen. Dit heeft invloed op de afnameduur, gesloten vragen kosten minder tijd. Het aantal gesloten vragen is in 2025 in lijn met het aantal gesloten vragen van de papieren IEP Doorstroomtoets. Dit zal positief effect hebben op de toetsbeleving van de leerlingen.
- Bij de papieren IEP Doorstroomtoets ligt de verhouding tussen 1F- en 1S-vragen vast. Dit was bij de digitale IEP Doorstroomtoets niet, ook dit heeft te maken met de adaptiviteit. Hierdoor bevatten de relatief moeilijke toetsdelen weinig 1F-vragen. Vanaf 2025 hanteren we een minimum aantal 1F-vragen waardoor de papieren en digitale versie beter overeenkomen. Dit sluit beter aan op de opzet die we bij de papieren variant hanteren: geleidelijk van makkelijk naar moeilijk.
- Extra aandacht voor weergave van de vragen op het scherm. We zien dat er veel verschillende schermresoluties gebruikt worden op de scholen. Daarop hebben we onze aanbevolen schermresolutie aangepast.
- Aandacht voor wat er komt kijken bij digitaal toetsen, denk aan gebruik van kladpapier, aandacht voor de toetscondities, kennismaken met de voorbeeldvragen etc.
Conclusie en hoe nu verder?
We weten nu dat:
- …de normering is veranderd en dat blijft de komende jaren zo; dat is een keuze van de overheid. Dit jaar was een nulmeting, de komende jaren kunnen we de data beter duiden
- …de IEP-resultaten ook met de nieuwe normering nog steeds vergelijkbaar zijn met het landelijk gemiddelde, net als in voorgaande jaren
- …er verschillen zijn tussen papier en digitaal, met name op het gebied van rekenen 1S. Daarvoor worden bij de IEP Doorstroomtoets de nodige aanpassingen doorgevoerd
- …het belang van het schooladvies onverminderd groot is. Scholen zijn kansrijker gaan adviseren, dat hebben we gezien. Het is belangrijk dat scholen dit blijven doen en de doorstroomtoets als een second opinion blijven gebruiken
Voor het nieuwe schooljaar kun je het volgende van ons verwachten:
- De IEP Doorstroomtoets 2025 ligt alweer voor je klaar.
- Alle materialen om bijvoorbeeld leerlingen voor te bereiden, zoals de voorbeeldboekjes en voorbeeldopgaven ter kennismaking, een powerpoint voor ouders over de doorstroomtoets van groep 8 en een leeswijzer voor bij de rapportage liggen klaar
- We organiseren weer webinars met uitleg over de afname van de IEP Doorstroomtoets, van de voorbereiding en tot aan de resultatenanalyse
- Je kan uiteraard altijd al je vragen stellen aan onze klantenservice (iedere werkdag van 08:00 – 17:30 uur) en/of een inhoudelijk gesprek voeren met onze onderwijskundig adviseurs (iedere werkdag van 08:30 – 17:00 uur)
Oproep aan al onze scholen
Dan nog een oproep aan alle scholen: blijf vooral kansrijk adviseren in het belang van alle leerlingen, heb vertrouwen in je schooladvies waarin je alle talenten van de leerling meeneemt. Gebruik de doorstroomtoets als second opinion zoals deze toets bedoeld is. We gunnen de leerling de best passende plek in het voortgezet onderwijs.
Mocht je naar aanleiding van dit bericht vragen aan ons hebben, neem dan gerust contact met ons op. Wij zijn de hele zomer bereikbaar via 088 556 98 00 of iep@bureau-ice.nl
Een fijne zomer!
Het IEP-team