Een bijzonder gewone dag op VSO De Burcht
Vrijdagmiddag en er viel weer een lesuur uit, waardoor een aantal jongeren terug naar hun cel moesten. Dit houdt in dat de jongens opgehaald worden door de groepsleiding om ze naar de groep te brengen. Een jongen gaf aan dat hij bij mij in de les wilde blijven en niet terug zou gaan naar zijn cel. Er ontstond een discussie tussen mij en deze jongen. Ik bleef aangeven dat hij zich aan zijn rooster moest houden en dat er op dit moment geen ruimte was voor uitzonderingen. De groepsleiding was inmiddels gearriveerd om de jongens terug te brengen, maar hij weigerde mee te lopen. Uiteindelijk besloot ik de beveiliging te bellen om hem mee te nemen naar zijn cel. Toen de beveiliging er eenmaal was weigerde hij nog steeds. Samen met een aantal andere jongeren probeerde ik hem zo ver te krijgen om toch mee te lopen. Uiteindelijk liep hij, gelukkig, rustig mee.
Deze situatie kenmerkt de verschillende dilemma’s waar ik in mijn werk dagelijks mee te maken heb. Mijn naam is Dina Aabbouz en ik ben werkzaam als docent binnen Forensisch Centrum Teylingereind. Teylingereind is één van de zes justitiële jeugdinrichtingen (JJI) in Nederland. Teylingereind biedt plaats aan 130 jongens tussen de 12 en 24 jaar die door de rechter binnen de JJI geplaatst zijn. Ik werk voor VSOde Burcht, onderdeel van de Aloysius stichting. Binnen de instelling hebben de jongeren recht op onderwijs.
Wij bieden verschillende opleidingen aan, waaronder MBO 1 en MBO 2 met als uitstroomrichting horeca of dienstverlening. Ook is er een mogelijkheid om verschillende certificaten te behalen zoals VCA, Lassen, Heftruck, BHV en EHBO. Ik houd me binnen de instelling vooral bezig met het vormgeven van mbo-onderwijs en ik geef de lessen Rekenen, Nederlands, Loopbaan & Burgerschap. Daarnaast bereid ik de jongens voor op de examens.
De situatie zoals hiervoor beschreven omvat meer dan alleen het bellen van beveiliging. Het bellen van beveiliging voelt als een van de laatste redmiddelen. Het liefst maak je de jongeren bewust van de keuzes die zij maken en de eventuele gevolgen daarvan. Dit door altijd met ze in gesprek te blijven. Het creëren van een band met de jongeren is daarbij een vereiste, omdat dit de basis biedt van eerlijkheid en openheid. Het creëert bij de jongeren ook het gevoel dat zij serieus genomen worden, dat zij kunnen geloven in zichzelf en in staat zijn om succesvol een opleiding af te ronden.
Om ervoor te zorgen dat wij op de hoogte blijven van wat er speelt in het leven van de jongeren, starten wij elke dag met een ochtendoverleg. Tijdens dit overleg bespreken we de overdracht vanuit de groepen. Hierin komen verschillende onderwerpen naar voren, zoals verloven, incidenten, transport, bezoekmomenten, etc. Na het ochtendoverleg begint de eerste les. Gebruikelijk voor mij is om mijn les te beginnen met het zetten van thee voor de jongeren. Tijdens ons theemoment is er tijd om even bij te kletsen of voor de jongeren om hun hart te luchten. Daarna is het aan de jongeren om te kiezen aan welk AVO-vak zij willen werken. De jongeren zijn geneigd om te werken aan een vak dat hen gemakkelijk afgaat. Het is aan mij en mijn collega’s om de jongeren te stimuleren om ook aan vakken te werken waarin zij meer uitgedaagd worden en waarin er doorzettingsvermogen van ze wordt gevraagd. Naast AVO-vakken volgen de jongeren ook praktijklessen. Het aantal praktijklessen hangt af van de opleiding die zij volgen. Zo heeft de horecaklas meer kooklessen en de dienstverleningsklas meer sportlessen. Daarnaast bieden wij ook lessen Verzorging, Kapper en Techniek.
De jongeren kunnen inspraak hebben in de invulling van hun rooster. Wij leren ze dat er door te communiceren op een prettige en respectvolle manier altijd gekeken kan worden naar oplossingen en mogelijkheden. Hierdoor leren de jongeren om eigenaar te zijn van hun eigen leerproces. Het voelen van eigenaarschap is van groot belang. Vooral de manier waarop je eigenaar kan worden, is voor de jongeren een mooi leerproces. De meeste van hen zijn gewend om dingen voor elkaar te krijgen door te dwingend en eisend te zijn. Het is aan ons om de jongeren inzicht en verantwoordelijkheid te geven over hun eigen ontwikkeling en leerproces. Zij ervaren dat ze zelf aan zet kunnen zijn als ze willen groeien. Mits er dus op een prettige en respectvolle manier gecommuniceerd wordt. Op deze manier ervaren zij wat hun positieve inspanning oplevert.
Ik krijg vaak de opmerking te horen dat ik werk met een zware doelgroep. Dit is zeker niet hoe ik het ervaar. De voldoening die ik haal uit mijn werk komt vooral uit de onvoorwaardelijke liefde die ik krijg van de jongeren. Deze onvoorwaardelijke liefde kan alleen ontstaan wanneer je als docent openstaat voor het opbouwen van een band. Die kan alleen tot stand komen wanneer je jezelf ook kwetsbaar en open op durft te stellen. Het is belangrijk om verder te kijken dan het delict van de jongeren. Dat je ooit iets slechts hebt gedaan, betekent niet dat je een slecht mens bent. Want ook deze jongeren hebben recht op goed onderwijs, liefde, aandacht en om gezien en gehoord te worden.
Toets! special
Heb jij de Toets! Special ‘Eigenaarschap: Illusie of realiteit?’ nog niet in je (digitale) mailbox zitten? Vraag dan nu gratis deze editie aan en ontvang direct de digitale editie. Liever per post, dat kan ook!
