Zo verliep de IEP Eindtoets bij scholen

IKC De Paradijsvogel stapte jaren geleden al over naar de IEP Eindtoets. Eva Engel: ‘We merken dat leerlingen de toetsen aantrekkelijker vinden en met meer plezier maken. De vormgeving, de opbouw en het soort vragen maken de IEP Eindtoets heel kindvriendelijk. Leerlingen vinden het ook fijn dat de toetsen niet zoveel tijd kosten.’

De IEP Eindtoets: digitaal of op papier

Dit schooljaar was de IEP Eindtoets voor het eerst ook digitaal beschikbaar. Sommige scholen hebben een duidelijke voorkeur voor digitaal of op papier; andere kiezen voor de combinatie, waarbij een aantal leerlingen op de computer werkt terwijl anderen de IEP Eindtoets op papier maken.

Leerkracht Sannah de Groot: ‘Wij hebben gekozen voor de IEP Eindtoets op papier. Niet elk kind is even digitaal geletterd, en we denken dat de leerlingen de toets serieuzer nemen wanneer deze op papier is. De afname ging prima. Fijn dat het boekje klein en duidelijk is. Dat werkt heel handzaam en overzichtelijk voor de kinderen.’ Sofia (11) vond het toetsboekje inderdaad heel duidelijk. ‘Maar ik had de toets leuker gevonden met een chromebook.’

Bij Mika Zafiriadis in de klas maakten de leerlingen de digitale IEP Eindtoets. ‘Ik vond het heel prettig om digitaal te werken: het is moderner, frisser, sneller. De kinderen werken hier met het IEP LVS en de methodes ook veel digitaal, dat is toch de toekomst. Het inloggen ging supersnel en de kinderen konden de vragen laten voorlezen, dat was ook heel fijn. Zelf vond ik het lerarendashboard prettig. Dat je per leerling een deel kon vrijgeven, of pauzeren en hervatten.’

De eindtoets als second opinion

De eindtoets is verplicht voor alle leerlingen van groep 8 in het regulier onderwijs, speciaal basisonderwijs en speciaal onderwijs. De toets meet het taal- en rekenniveau van leerlingen en laat zien welk type vervolgonderwijs het beste past. Daarbij dient de eindtoets als een “second opinion” voor het schooladvies dat leerkrachten geven aan leerlingen: een extra inzicht, ter ondersteuning van het eigen advies dat scholen baseren op alle toetsresultaten en observaties door de jaren heen.

De eindtoets heeft dus een beperkte invloed op het schooladvies. Het schooladvies mag alleen naar boven worden bijgesteld, niet naar beneden. Dat haalt de druk een klein beetje af van de eindtoets, maar toch vinden leerlingen de toets vaak nog spannend. ‘Het heeft toch een naam,’ vertelt Sannah de Groot. ‘Dit is DE eindtoets. Dan moet je laten zien wat je kunt. We zeggen tegen kinderen; doe wat je altijd doet. Je carrière hangt er niet vanaf, maar je moet wel je best doen.’

Ook Mika Zafiriadis van de Anne Frank school in Gorinchem merkt dat sommige kinderen nerveus zijn: ‘Er was wel echt een ontlading in de klas toen we klaar waren. Het is toch spannend voor ze, terwijl we hebben geprobeerd zoveel mogelijk spanning weg te halen door te zeggen: je hebt al een schooladvies gekregen, je bent al ingeschreven op een middelbare school. En toch zijn er kinderen die zich echt druk maken.’

Kindvriendelijke toetsen

Om die druk zoveel mogelijk weg te nemen, heeft de IEP Eindtoets een heel kindvriendelijke insteek. De onderwerpen van de leesteksten en vragen sluiten bijvoorbeeld goed aan bij de belevingswereld van het kind. Jonathan (12): ‘Eén verhaal vond ik wel interessant, over hoe je aan een mui ontsnapt. Ik ben benieuwd of ik dat echt kan, als ik in zee zwem.’ Daarnaast is de vormgeving van de IEP Eindtoets aantrekkelijk en overzichtelijk. In het papieren toetsboekje staan de tekst en vragen naast elkaar: zo hoeft een kind niet te worstelen met een apart antwoordblad. Hij of zij kan strepen en markeren, precies zoals in de dagelijkse onderwijspraktijk. De digitale toets is adaptief en heeft nog meer variatie in vraagtype, zoals sleep- en hotspotvragen. Leerkrachten kunnen per leerling kiezen voor de papieren of digitale versie van een toets. Zo sluit de toets het beste aan op een kind. En omdat de vragen oplopen van makkelijk naar moeilijk, heeft elke leerling een succeservaring.

Hoe werd de IEP Eindtoets ervaren door leerlingen? Mo (11): ‘Ik zag er wel tegenop. Maar als ik er geen cijfer voor kreeg zou ik het wel leuk vinden om deze toets te maken.’ Amy (11) , Sofia en Jonathan waren blij dat de toets voorbij was. ‘Maar rekenen vond ik wel leuk,’ voegt Amy toe. Thijs (11) is gewend aan de LVS toetsen van Cito en maakte de eindtoets van IEP: ‘Ik vond deze toets veel fijner dan de toetsen van Cito. Het werd allemaal goed en duidelijk uitgelegd. Bij begrijpend lezen vond ik de teksten minder saai. Niet alsof ze geschreven waren voor de opdracht, maar alsof het echte teksten waren.’ Of hij op ziet tegen de tweede toetsdag? ‘Wel een beetje, want een toets blijft een toets. Maar ik maak liever de IEP Eindtoets dan de LVS toetsen van Cito.’

Sannah de Groot, Thijs, Mo, Amy, Jonathan en Sofia zijn niet de echte namen van de leerkracht en leerlingen.