Column: Angst voor het onbekende is menselijk

Soms schrik ik van de felle uitspraken van mijn studenten over bijvoorbeeld homo’s, Marokkanen, Nederlandse meisjes, de politie, Polen, woonwagenbewoners en asielzoekers. Iets is wit of zwart en de kleur grijs bestaat eigenlijk niet.

Nuance is zoek

Inmiddels is het alweer een paar jaar geleden dat de vluchtelingenstroom naar Europa het gesprek van de dag was in mijn klaslokaal. “Potentiële uitkeringstrekkers zijn het”, zegt Ronnie, een van mijn studenten. Zijn zus stond samen met haar zoontje al vijf jaar op de wachtlijst voor een huurwoning. Ze woonden noodgedwongen bij haar ouders. “En nu krijgen zij wél gelijk een huis, terwijl wij zolang moeten wachten, dat is toch oneerlijk?” “Wat ben jij een racist”, brengt Sarah er tegenin. De tegenstellingen in de klas zijn groot en de nuance in de discussie is ver te zoeken. Even vraag ik me af waar ik moet beginnen.

Jaloersmakend doorzettingsvermogen

Ik bekijk mijn nieuwe mentorklas. Ik krijg het een tikkeltje benauwd en vraag me af hoe ik dit schooljaar ga overleven. Naast Ronnie zitten er meer dan tien verschillende nationaliteiten in de schoolbanken met minstens tien verschillende leerproblemen. Het meest bijzondere verhaal is van Yaro uit Eritrea. Hij is gevlucht vanwege de eindeloos durende dienstplicht die daar geldt, en die je wel moeten uitvoeren om martelingen of andere mensonterende bestraffingen te voorkomen. Zijn verhalen verscheurden mijn hart en zijn doorzettingsvermogen is jaloersmakend. Naast zijn voltijdopleiding, waar zijn aanwezigheidspercentage 100 procent is, loopt hij stage, runt hij een eigen huishouden en werkt hij in de avonduren en weekenden gemiddeld nog eens dertig uur per week. Alles wat deze jongen wil bereiken in dit land, gaat hij bereiken.

Zwemmen

Aan het eind van het schooljaar besluit ik op een snikhete lesdag met de hele klas verkoeling te zoeken bij het water. ‘We gaan zwemmen’, roepen een aantal studenten in koor als een kleuterklas die voor het eerst op schoolreis gaat. Onderweg bedenk ik ineens dat de ‘nieuwe’ jongens niet kunnen zwemmen. Maar het is een heerlijke middag vol gezelligheid en plezier. Ik heb zelden een klas gehad die zo leuk met elkaar om gaat. We zitten op het randje van de steiger met onze voeten in het water. Ik staar over het water en luister naar alle conversaties. “Vriend, ik ga jou leren zwemmen”, zegt Ronnie en hij slaat een arm om Yaro heen.

Onbekenden met elkaar verbinden

Angst voor het onbekende is menselijk. Wij-zij-denken doen we onbewust allemaal. Maar door onbekenden met elkaar te verbinden in één klas is bang zijn niet meer nodig. Het was een enorme uitdaging, maar we zijn eruit gekomen en hoe! Ik voel de warmte van de zon en mijn hart maakt een sprongetje van geluk als ik kijk naar Yaro en Ronnie daar samen in het water. Wat ben ik trots op al deze studenten!

Yaël Weening
docent Loopbaan en Burgerschap /
Studieloopbaanbegeleider bij mboRijnland

Wil je geen column van Yaël Weening missen? Meld je dan aan voor de TOA-nieuwsbrief voor het mbo.